Cháo đậu xanh là món ăn dân dã vô cùng thanh mát và bổ dưỡng trong ẩm thực Việt Nam. Món cháo này không chỉ dễ nấu mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Hy vọng với cách nấu cháo đậu xanh đơn giản dưới đây, bạn có thể tự tay thực hiện ngay tại nhà một nồi cháo đậu xanh thơm ngon để bồi bổ cho cả gia đình. Hãy cùng Cách nấu khám phá bí quyết nấu cháo đậu xanh sao cho ngon chuẩn vị truyền thống, đảm bảo dinh dưỡng và hấp dẫn nhé!
Mục lục [Hiển thị]
Lợi ích sức khỏe của cháo đậu xanh
Cháo đậu xanh không chỉ ngon miệng mà còn rất tốt cho sức khỏe nhờ những công dụng tuyệt vời từ hạt đậu xanh:
- Thanh nhiệt, giải độc: Theo Đông y, đậu xanh có tính hàn, giúp thanh nhiệt cơ thể, mát gan và giải độc hiệu quả trong những ngày nắng nóng. Món cháo đậu xanh thường được dùng như một phương thuốc dân gian để giải cảm, giải nhiệt cho cơ thể.
- Giàu dinh dưỡng: Đậu xanh cung cấp protein thực vật, nhiều loại vitamin nhóm B, vitamin E, C và khoáng chất như canxi, magiê, kali, sắt... cần thiết cho cơ thể. Cháo đậu xanh vì thế là một lựa chọn tuyệt vời để bổ sung năng lượng và chất dinh dưỡng một cách nhẹ nhàng.
- Tốt cho tim mạch và huyết áp: Chất xơ hòa tan trong đậu xanh giúp giảm hấp thu chất béo, đặc biệt là cholesterol xấu, từ đó hỗ trợ phòng ngừa xơ vữa động mạch và cao huyết áp. Kali và magnesium trong đậu xanh cũng góp phần điều hòa huyết áp, tốt cho tim mạch.
- Ổn định đường huyết, hỗ trợ tiêu hóa: Ăn cháo đậu xanh thường xuyên giúp ổn định lượng đường trong máu sau bữa ăn, rất có lợi cho người bị tiểu đường. Ngoài ra, lượng chất xơ dồi dào trong đậu xanh hỗ trợ tiêu hóa, ngăn ngừa táo bón và giúp cơ thể cảm thấy no lâu hơn.
Nguyên liệu để nấu cháo đậu xanh
Trước khi bắt đầu cách nấu cháo đậu xanh theo kiểu truyền thống, bạn cần chuẩn bị những nguyên liệu đơn giản, quen thuộc sau:
- Gạo tẻ: khoảng 1/2 chén (100g). Gạo tẻ là thành phần chính để nấu cháo, tạo độ sánh mịn.
- Đậu xanh: khoảng 1/4 chén (50g), có thể dùng đậu xanh nguyên hạt hoặc đã cà vỏ. Đậu xanh là nguyên liệu quan trọng tạo nên hương vị bùi bùi và màu sắc hấp dẫn cho cháo.
- Nước: khoảng 1 lít (4-5 chén nước) để nấu cháo. Có thể điều chỉnh lượng nước tùy thích cháo đặc hay loãng.
- Muối: 1/2 muỗng cà phê (nhỏ). Chút muối giúp cháo đậm đà hơn khi ăn kiểu mặn.
- Đường: 1-2 muỗng canh (tùy khẩu vị) nếu muốn ăn ngọt.
- Gừng (tùy chọn): 1 lát gừng nhỏ đập dập. Gừng sẽ giúp tăng hương thơm và cân bằng tính hàn của đậu xanh.
- Dầu ăn (tùy chọn): 1 muỗng cà phê dầu thực vật. Thêm dầu ăn giúp cháo béo ngậy hơn và tránh bị dính nồi khi nấu.
- Hành lá, tiêu (tùy chọn): dùng trang trí và tăng hương vị nếu ăn cháo mặn.

Lưu ý: Các nguyên liệu trên đều rất phổ biến và dễ mua ở Việt Nam. Bạn cũng có thể thêm một ít gạo nếp (khoảng 1-2 muỗng canh) nếu muốn cháo có độ dẻo và thơm hơn.
Các bước nấu cháo đậu xanh chi tiết
Dưới đây là hướng dẫn từng bước cách nấu cháo đậu xanh truyền thống đơn giản mà ai cũng có thể làm theo:
1. Sơ chế nguyên liệu: Vo sạch gạo tẻ và đậu xanh. Ngâm gạo và đậu trong nước khoảng 20-30 phút để hạt gạo nở mềm và đậu xanh mềm ra, giúp khi nấu cháo nhanh nhừ hơn. Sau khi ngâm, vớt gạo và đậu ra để ráo. (Nếu dùng gừng, bạn gọt vỏ và đập dập lát gừng).

2. Đun sôi nước: Cho khoảng 1 lít nước vào nồi và đun đến khi sôi. Việc sử dụng nước sôi ngay từ đầu sẽ giúp tránh tình trạng cháo bị vón cục hay dính đáy nồi. (Nếu vội, bạn cũng có thể dùng trực tiếp nước lạnh, nhưng nhớ khuấy đều khi nấu để cháo không bén nồi).

3. Nấu cháo: Khi nước đã sôi, cho gạo và đậu xanh đã ngâm vào nồi. Thêm lát gừng (nếu có). Ban đầu, để lửa lớn cho nồi cháo sôi bùng trở lại. Khuấy đều vài lần để hạt gạo và đậu xanh tơi ra, không lắng dưới đáy nồi gây cháo bị khê. Khi cháo bắt đầu sôi kỹ, hạ nhỏ lửa xuống mức liu riu.

4. Ninh cháo: Đậy hé nắp nồi (không đậy kín để tránh trào) và ninh cháo ở lửa nhỏ. Thỉnh thoảng khuấy nhẹ nồi cháo để kiểm tra độ đặc và tránh cho cháo dính đáy nồi. Nấu khoảng 30-40 phút cho đến khi hạt gạo và đậu xanh chín mềm nhừ, hòa quyện vào nhau tạo thành hỗn hợp cháo sánh mịn. Trong quá trình nấu, nếu thấy có bọt nổi lên, dùng muôi vớt sạch bọt để cháo được trong và ngon hơn.
5. Nêm nếm gia vị: Khi cháo đã chín nhừ đạt độ sánh mong muốn, tiến hành nêm nếm. Nếu thích ăn mặn, bạn cho vào nồi một chút muối (hoặc hạt nêm) cho vừa miệng, khuấy đều rồi tắt bếp. Nếu muốn ăn ngọt, bạn có thể thêm đường (khoảng 1-2 muỗng canh hoặc tùy khẩu vị) vào nồi cháo, khuấy tan. Lưu ý chỉ nên cho đường khi cháo đã chín mềm và giảm lửa nhỏ để tránh cháo bị khét đáy nồi.
6. Hoàn thành và thưởng thức: Tắt bếp và mở nắp nồi cháo. Không đậy nắp kín ngay sau khi tắt bếp vì hơi nước tụ lại sẽ nhỏ xuống làm loãng cháo, giảm độ ngon. Múc cháo đậu xanh ra chén. Nếu ăn mặn, bạn rắc thêm ít hành lá thái nhỏ và chút tiêu xay lên trên để dậy mùi thơm. Nếu ăn ngọt, có thể dùng ngay hoặc để cháo nguội bớt cho dễ ăn. Cháo đậu xanh ngon nhất khi thưởng thức ấm nóng, nhưng cũng có thể ăn nguội tùy thích.
>>> Click ngay để có thêm:
Cách nấu cháo yến mạch tại nhà cực đơn giản.
Cách nấu cháo lòng chuẩn vị truyền thống Việt.

Mẹo nhỏ để cháo thơm ngon, không bị khê hay vón cục
Để nấu cháo đậu xanh thơm ngon sánh mịn mà không lo bị khê cháy hoặc vón cục, bạn có thể áp dụng một vài mẹo nhỏ sau:
- Ngâm gạo và đậu trước: Ngâm gạo tẻ và đậu xanh ít nhất 20-30 phút trước khi nấu giúp hạt gạo mềm và đậu xanh nở, khi nấu sẽ nhanh nhừ và hạn chế tình trạng cháo bị vón cục.
- Tỉ lệ nước phù hợp: Đảm bảo cho đủ nước khi nấu cháo. Thông thường tỷ lệ 1 phần gạo + đậu : 4-5 phần nước là vừa phải để cháo có độ sánh mà không bị đặc quánh hay quá loãng. Nếu thấy cháo đặc quá trong khi nấu, có thể châm thêm nước sôi; nếu loãng quá, tiếp tục nấu thêm chút để cháo sệt lại.
- Điều chỉnh lửa hợp lý: Ban đầu nấu cháo với lửa lớn cho nhanh sôi, nhưng ngay khi cháo sôi thì hạ xuống lửa nhỏ để ninh. Lửa quá lớn trong suốt quá trình nấu dễ làm cháo bén nồi và khê ở đáy. Nấu lửa nhỏ giúp cháo chín nhừ từ từ mà không lo bị cháy.
- Khuấy cháo đúng cách: Thỉnh thoảng khuấy đều nồi cháo trong lúc nấu để gạo và đậu không lắng xuống đáy nồi. Tuy nhiên, không cần khuấy quá thường xuyên vì sẽ làm hạt cháo bị nát quá mức; chỉ cần khuấy nhẹ nhàng vài lần khi cần để cháo chín đều và không dính nồi.
- Thêm dầu ăn: Một mẹo nhỏ để cháo béo và không bị dính nồi là thêm 1 muỗng cà phê dầu ăn vào nồi cháo khi nấu. Dầu ăn giúp cháo trông bóng bẩy hấp dẫn hơn và hạn chế việc cháo sát đáy nồi.
- Không đậy vung ngay: Sau khi nấu xong, không đậy kín nắp nồi cháo ngay lập tức. Hơi nước ngưng tụ rơi xuống có thể làm cháo bị loãng, mất độ sánh. Hãy để nồi cháo mở nắp hoặc đậy hé khoảng vài phút cho cháo bớt nóng rồi mới đậy lại nếu cần.
Gợi ý cách thưởng thức cháo đậu xanh
Cháo đậu xanh là món ăn linh hoạt có thể thưởng thức theo nhiều cách tùy khẩu vị và mục đích:
- Món chay thanh đạm: Bạn có thể dùng cháo đậu xanh như một món cháo chay, giữ vị nguyên bản thanh nhẹ của gạo và đậu. Chỉ cần nêm chút muối cho đậm đà là có thể thưởng thức tô cháo thuần chay bổ dưỡng, thích hợp để bồi bổ khi mệt mỏi hoặc làm món ăn sáng nhẹ bụng.
- Cháo đậu xanh ngọt: Nếu thích ăn ngọt, hãy thêm đường vào cháo đậu xanh. Món cháo lúc này sẽ giống như chè đậu xanh loãng, ngọt bùi dễ ăn. Có thể cho thêm một chút nước cốt dừa rưới lên cháo để tăng độ béo thơm, biến tô cháo thành món tráng miệng hấp dẫn.
- Cháo đậu xanh mặn: Khi ăn mặn, cháo đậu xanh có thể dùng nóng như một món chính nhẹ nhàng. Hãy nêm một ít muối hoặc nước mắm cho vừa miệng, thêm hành lá, tiêu và dùng kèm với các món phụ như dưa cà muối, chả quế hoặc thịt kho để tăng hương vị. Ở miền Bắc Việt Nam, nhiều người còn thích ăn cháo đậu xanh với cà pháo muối như một bữa trưa dân dã ngày hè.
- Kết hợp nguyên liệu khác: Để đổi vị, bạn cũng có thể nấu cháo đậu xanh cùng các nguyên liệu khác như: thịt băm, tôm, rau củ... Món cháo sẽ thêm phần bổ dưỡng và thơm ngon. Theo dược sĩ Lê Kim Phụng (ĐH Y Dược TPHCM), cháo đậu xanh nấu cùng thịt hoặc rau củ quả đều rất tốt cho sức khỏe, và bạn có thể thay đổi khẩu vị bằng cách ăn với đường hoặc muối tùy thích.
Cháo đậu xanh ngon nhất là khi còn ấm nóng, thích hợp dùng làm bữa sáng, bữa xế hoặc bữa tối nhẹ. Món cháo này vừa dễ ăn, dễ tiêu lại cung cấp nhiều dinh dưỡng, rất phù hợp cho mọi lứa tuổi từ trẻ nhỏ đến người già. Bạn có thể nấu một nồi cháo đậu xanh đơn giản để giải nhiệt ngày hè, hoặc thêm thịt/rau để thành món cháo mặn bồi bổ khi cần tăng cường sức khỏe.
Trên đây là cách nấu cháo đậu xanh truyền thống thơm ngon, bổ dưỡng với các bước thực hiện đơn giản ngay tại nhà. Hy vọng qua hướng dẫn này, bạn sẽ tự tin trổ tài nấu được món cháo đậu xanh thật ngon để chiêu đãi cả gia đình. Chúc bạn thành công và có những bát cháo đậu xanh nóng hổi, hấp dẫn để thưởng thức!